Thuốc Kidpredni có tác dụng gì?

Prednisolon 5mg chứa trong thuốc Kidpredni là một loại thuốc được sử dụng giúp giảm viêm và ức chế hệ thống miễn dịch. Đặc biệt trong bệnh lý tự miễn như viêm khớp dạng thấp. Thuốc Kidpredni thường được chỉ định trong trường hợp sau:

• Viêm khớp dạng thấp, một số thể viêm mạch, lupus ban đỏ toàn thân; viêm động mạch thái dương và viêm quanh động mạch nút, bệnh sarcoid, thiếu máu tan huyết, giảm bạch cầu hạt, hen phế quản, viêm loét đại tràng và những bệnh dị ứng nặng, bao gồm cả phản vệ.
• Ung thư như ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, bệnh bạch cầu cấp, u lympho.

2.1. Cách dùng thuốc Kipredni

Thuốc Kidpredni được bào chế dưới dạng viên sủi, dùng bằng đường uống. Hoà tan viên thuốc vào một lượng nước uống vừa đủ (khoảng 20 – 30 ml), người bệnh không được uống thuốc trực tiếp mà không pha vào nước.

Không được sử dụng các loại đồ uống như sữa, trà hoặc nước có gas, chứa cồn để pha thuốc.

2.2. Liều dùng

Liều dùng cụ thể của từng bệnh nhân sẽ tùy thuộc vào bệnh lý và thể trạng cơ thể. Liều dùng thuốc prednisolon là liều thấp nhất có tác dụng điều trị và sử dụng trong thời gian ngắn nhất. Thông thường, thuốc được sử dụng liều duy nhất vào buổi sáng để hạn chế nguy cơ ức chế vỏ thượng thận. Có thể áp dụng liệu pháp cách nhật, cứ hai ngày một lần dùng liều duy nhất để giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc.

Tốt nhất nên uống thuốc Kidpredni sau bữa ăn để giảm nguy cơ kích ứng dạ dày của thuốc.

• Liều dùng khởi đầu của người lớn: 5-60mg/ngày, đôi khi có thể kê liều cao hơn và chia làm 2- 4 lần mỗi ngày.
• Ở trẻ em, liều dùng sẽ được tính dựa trên cân nặng và chiều cao của trẻ: 0,14 – 2 mg/kg/ngày hoặc 4 – 60 mg/m2/ngày, chia làm 4 lần.

Trường hợp xảy ra ngộ độc cấp khi dùng quá liều glucocorticoid là rất hiếm. Những triệu chứng quá liều thường chỉ xảy ra khi dùng glucocorticoid dài ngày, bao gồm biểu hiện hội chứng dạng Cushing, yếu cơ và loãng xương. Cần cân nhắc để quyết định tạm ngưng hoặc ngừng hẳn việc dùng thuốc. Tốt nhất, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được xử trí phù hợp.

2.3. Chống chỉ định

Thuốc Kidpredni chống chỉ định dùng trong trường hợp sau:

• Dị ứng hay mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của thuốc Kipredni hay prednisolon.
• Nhiễm nấm toàn thân
• Nhiễm trùng da do virus, nấm hoặc lao.
• Bệnh nhân mới tiêm vắc xin sống giảm độc lực
• Bệnh nhân nhiễm khuẩn nặng. Ngoại trừ sốc nhiễm khuẩn và lao màng não có thể sử dụng một cách thận trọng.

• Người cao tuổi: để hạn chế tác dụng không mong muốn, đối tượng này nên sử dụng thận trọng với liều thấp nhất và trong thời gian ngắn nhất.
• Prednisolone có tác dụng ức chế miễn dịch, làm tăng tính nhạy cảm đối với nhiễm trùng, đồng thời làm giảm các triệu chứng nhiễm trùng và có thể xuất hiện thêm các nhiễm trùng mới trong quá trình điều trị. Bệnh thủy đậu và bệnh sởi có thể nghiêm trọng hơn hoặc thậm chí gây tử vong ở trẻ em không được chủng ngừa và người lớn được điều trị bằng corticosteroid.
• Điều trị lâu dài với liều corticosteroid trong thời gian dài có thể dẫn đến suy thượng thận thứ phát, hạn chế điều này bằng cách điều trị cách ngày. Việc ngừng điều trị đột ngột dùng thuốc có thể dẫn đến suy thượng thận cấp tính và gây tử vong.
• Bệnh nhân suy giáp hoặc xơ gan sẽ được tăng cường tác dụng của corticosteroid.
• Prednisolon có thể làm tăng lượng đường trong máu, làm nặng thêm bệnh đái tháo đường sẵn có và làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở bệnh nhân điều trị corticosteroid trong thời gian dài.
• Corticosteroid nên được sử dụng thận trọng cho bệnh nhân loãng xương, suy thận.
• Corticosteroid toàn thân nên được sử dụng thận trọng cho bệnh nhân suy tim hoặc tăng huyết áp. Liều trung bình và cao của glucocorticoid có thể dẫn đến tăng huyết áp, giữ muối, nước và tăng tiết kali.
• Một số bệnh lý như đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp đã được báo cáo sau khi sử dụng corticosteroid toàn thân và tại chỗ. Nếu bệnh nhân có các triệu chứng như nhìn mờ hoặc các rối loạn thị giác khác, cần cân nhắc chuyển bệnh nhân đến bác sĩ nhãn khoa để điều tra các nguyên nhân có thể xảy ra.
• Thời kỳ mang thai: dùng corticosteroid trong thời gian dài ở phụ nữ mang thai có thể dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh nhẹ cân hoặc giảm sản tuyến thượng thận. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ có thể xảy ra ở mẹ và con. Trường hợp mẹ có nguy cơ sinh non, glucocorticoid được chỉ định để thúc đẩy sự trưởng thành của phổi ngăn ngừa bệnh màng trong.
• Prednisoline có thể bài tiết qua sữa mẹ với liều lượng dưới 1% và thường không có ý nghĩa lâm sàng. Tuy nhiên, nên thận trọng khi sử dụng cho đối tượng này.

Điều này thường xảy ra nhiều nhất khi dùng thuốc Kipredni liều cao trong thời gian dài. Prednisolon ức chế tổng hợp prostaglandin, làm mất tác dụng của prostaglandin trên đường tiêu hóa dẫn đến mất tác dụng ức chế tiết acid và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Nhiều tác dụng phụ có thể gặp như:

• Toàn thân: nhiễm khuẩn cơ hội, kích hoạt nhiễm trùng (lao).
• Hệ thần kinh trung ương: Mất ngủ, dễ bị kích động. Hiếm gặp hơn là chóng mặt, nhức đầu, thay đổi tính cách, cơn co giật, loạn tâm thần, giả u não, mê sảng, trầm cảm, ảo giác, sảng khoái.
• Tiêu hóa: Tăng cảm giác ngon miệng, khó tiêu, loét dạ dày – tá tràng, buồn nôn, nôn, chướng bụng, tiêu chảy, viêm loét thực quản, viêm tụy.
• Da: Rậm lông, trứng cá, teo da, rạn da, ngứa, thâm tím, tăng sắc tố da.
• Nội tiết và chuyển hóa: tăng glucose máu. Ít gặp hơn là: hội chứng dạng Cushing, rối loạn lipid máu, ức chế trực tuyến yên – thượng thận, chậm lớn, không dung nạp glucose, giảm kali máu, nhiễm kiềm, vô kinh, giữ natri và nước.
• Thần kinh – cơ và xương: đau khớp, teo, yếu cơ; loãng xương và gãy xương ít gặp hơn.
• Mắt: Đục thủy tinh thể, nhìn mờ, tăng nhãn áp.
• Tim mạch: Phù, hình thành huyết khối, tăng huyết áp.

Xử trí và dự phòng tác dụng phụ như sau:

Trong những chỉ định cấp, trừ bệnh bạch cầu và choáng phản vệ, người bệnh nên sử dụng thuốc Kipredni với liều thấp nhất, trong thời gian ngắn nhất có hiệu lực lâm sàng.

Sau khi điều trị trong thời gian dài với glucocorticoid, trục hạ đồi – tuyến yên – thượng thận có khả năng bị ức chế. Vì thế, bạn không được dừng thuốc đột ngột mà hãy giảm liều thuốc từ từ để tránh suy tuyến thượng thận cấp.

Quy trình giảm liều của prednisolon có thể áp dụng là: 3-7 ngày giảm 2,5 – 5 mg, cho đến khi đạt liều sinh lý prednisolon xấp xỉ 5 mg. Nếu bệnh diễn tiến xấu đi khi giảm thuốc, tăng liều prednisolon lại và giảm liều prednisolon từ từ hơn. Theo dõi và đánh giá các chỉ số về loãng xương, tình trạng dung nạp glucose, tác dụng phụ trên mắt và huyết áp.

Bệnh nhân điều trị trong thời gian dài với prednisolon đều cần bổ sung canxi, dùng thêm calcitonin và calcitriol để dự phòng loãng xương. Dự phòng loét dạ dày và tá tràng khi dùng liều cao corticosteroid toàn thân bằng thuốc kháng histamin, thuốc ức chế bơm proton. Bệnh nhân có khả năng bị ức chế miễn dịch khi dùng glucocorticoid cần được cảnh báo về khả năng dễ bị nhiễm khuẩn.

Prednisolon là hoạt chất chính của thuốc Kidpredni, đây chính là chất gây cảm ứng enzym cytochrom P và là cơ chất của enzym cytochrom CYP 3A. Do đó, thuốc này tác động đến chuyển hóa của Ciclosporin, Phenytoin, Phenobarbital, Carbamazepin, Ketoconazol, Rifampicin, Erythromycin. Phenytoin, phenobarbital, rifampicin có thể làm giảm hiệu lực của prednisolon.

• Thuốc tiểu đường: Glucocorticoid làm tăng lượng đường trong máu. Bệnh nhân đái tháo đường dùng insulin hoặc thuốc uống hạ đường huyết có thể cần điều chỉnh liều thuốc khi sử dụng đồng thời glucocorticoid.
• Thuốc chống viêm không steroid: tỷ lệ xuất huyết tiêu hóa và loét dạ dày có thể tăng lên nếu dùng đồng thời corticosteroid với NSAID.
• Estrogen: estrogen làm tăng nồng độ của transcortin. Glucocorticoid liên kết với transcortin có thể làm tăng tác dụng của thuốc, có thể cần điều chỉnh liều thuốc Kidpredni nếu bổ sung estrogen hoặc loại bỏ estrogen khỏi chế độ điều trị ổn định.
• Thuốc làm giảm Kali máu: thuốc lợi tiểu (ví dụ: thiazid, furosemide) và các thuốc khác làm giảm lượng kali như amphotericin B có thể tăng cường tác dụng hạ kali của glucocorticoid. Cần theo dõi chặt chẽ kali huyết thanh ở những bệnh nhân dùng đồng thời glucocorticoid và thuốc giảm kali.
• Thuốc uống chống đông máu : có báo cáo về tác dụng bị thay đổi của thuốc chống đông máu khi dùng đồng thời với prednisolone. Thời gian prothrombin (INR) nên được theo dõi trong quá trình điều trị.
• Thuốc kháng cholinesterase: nên ngừng điều trị bằng thuốc kháng cholinesterase ít nhất 24 giờ trước khi dùng glucocorticoid.

Thuốc Kidpredni có tác dụng giảm viêm và ức chế hệ thống miễn dịch, thuốc được sử dụng trong các bệnh lý như bệnh lý tự miễn, ung thư, dị ứng…Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có liều lượng và cách dùng thuốc phù hợp nhằm hạn chế các tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.