Công dụng thuốc Fugentin

Thuốc Fugentin được bào chế dưới dạng viên nén bao phim hoặc dạng bột pha hỗn dịch uống, có thành phần chính là Amoxicillin trihydrat và Kali clavulanat. Thuốc được sử dụng trong điều trị một số trường hợp nhiễm khuẩn ở đường hô hấp, xương khớp, tiết niệu,…

Thuốc Fugentin 1000mg có thành phần chính gồm: Amoxicillin 875mg và Clavulanic acid 125mg. Trong đó, Amoxicillin là một penicillin bán tổng hợp (kháng sinh thuộc nhóm beta-lactam) có tác dụng ức chế 1 hoặc nhiều hơn các enzyme tham gia vào quá trình sinh tổng hợp peptidoglycan (thành phần thiết yếu cấu tạo nên vách tế bào vi khuẩn). Từ đó, vách tế bào yếu hơn, khiến tế bào bị ly giải và chết. Amoxicillin dễ bị phá hủy bởi các beta-lactamase (tạo ra bởi các chủng vi khuẩn kháng thuốc) nên các chủng vi khuẩn này sẽ không nhạy cảm với Amoxicillin nếu chỉ dùng đơn độc.

Acid clavulanic là 1 beta-lactam có liên quan về mặt cấu trúc với penicillin, có tác dụng làm bất hoạt một số enzyme beta-lactamase, ngăn Amoxicillin bị bất hoạt. Khi sử dụng riêng, acid clavulanic không có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn.

Chỉ định sử dụng thuốc Fugentin: Điều trị trong thời gian ngắn (dưới 14 ngày) các trường hợp nhiễm khuẩn gây ra bởi các chủng sản sinh beta-lactamase không đáp ứng với việc điều trị bằng thuốc aminopenicillin đơn độc:

• Nhiễm khuẩn nặng đường hô hấp trên: Viêm xoang, viêm amidan, viêm tai giữa đã điều trị bằng các kháng sinh thông thường nhưng không đỡ;
• Nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới bởi các chủng vi khuẩn sản sinh beta-lactamase: Viêm phổi – phế quản, viêm phế quản cấp tính và mạn tính;
• Nhiễm khuẩn nặng đường tiết niệu – sinh dục bởi các vi khuẩn sản sinh beta-lactamase: Viêm niệu đạo, viêm bàng quang, viêm bể thận;
• Nhiễm khuẩn da và mô mềm: Áp xe, mụn nhọt, côn trùng đốt, viêm mô tế bào, nhiễm khuẩn vết thương;
• Nhiễm khuẩn xương, khớp: Viêm tủy xương;
• Nhiễm khuẩn nha khoa: Áp xe ổ răng;
• Nhiễm khuẩn khác: Nhiễm khuẩn sản khoa (do nạo thai, sảy thai, nhiễm khuẩn máu sản khoa), nhiễm khuẩn do các vi khuẩn nhạy cảm, nhiễm khuẩn ổ bụng (viêm phúc mạc, tiêm tĩnh mạch trong nhiễm khuẩn máu, đề phòng nhiễm khuẩn trong khi phẫu thuật dạ dày – ruột, tử cung, tim, thận, đầu và cổ, thay khớp và đường mật).

Chống chỉ định sử dụng thuốc Fugentin 1000mg:

• Người bị mẫn cảm với hoạt chất, penicillin hoặc thành phần có trong thuốc;
• Người có tiền sử quá mẫn ngay lập tức nghiêm trọng (phản vệ) với bất kỳ thuốc kháng sinh thuộc nhóm beta-lactam nào (cephalosporin, carbapenem, monobactam);
• Bệnh nhân có tiền sử vàng da, suy gan liên quan tới amoxicilin/acid clavulanic.

Thuốc Fugentin dùng đường uống. Bệnh nhân nên dùng thuốc ngay trước khi ăn để giảm nguy cơ không dung nạp thuốc ở dạ dày – ruột, đồng thời tối ưu hóa sự hấp thu thuốc.

Với thuốc dạng viên nén, người bệnh nên uống trực tiếp viên thuốc với 1 cốc nước. Với thuốc dạng bột pha hỗn dịch uống, người dùng pha lượng bột trong mỗi gói với một ít nước, khuấy đều cho thuốc tan rồi uống ngay.

Khi lựa chọn liều dùng thuốc Fugentin để điều trị cho bệnh nhân nhiễm khuẩn, cần lưu ý tới:

• Tác nhân dự đoán gây bệnh, mức độ nhạy cảm của chúng với thuốc kháng sinh;
• Mức độ nghiêm trọng, vị trí bị nhiễm khuẩn;
• Tuổi, trọng lượng và chức năng thận của người bệnh;
• Xem xét chuyển sang dùng các chế phẩm khác cung cấp liều Amoxicillin cao hơn hoặc có tỷ lệ Amoxicillin/Acid Clavulanic khác nếu cần thiết.

Với người trên 40kg, dùng thuốc Fugentin 1000mg dạng bột pha hỗn dịch sẽ cung cấp tổng liều/ngày là 1750mg amoxicillin/250mg acid clavulanic nếu dùng 2 gói mỗi ngày; 2625mg amoxicillin/375mg acid clavulanic nếu dùng 3 gói mỗi ngày.

Với trẻ em dưới 40kg dùng thuốc Fugentin dạng bột pha hỗn dịch sẽ cung cấp liều mỗi ngày cao nhất là 1000 – 2800mg amoxicillin/143 – 400mg acid clavulanic khi sử dụng. Nếu cân nhắc cần phải dùng liều amoxicillin mỗi ngày cao hơn thì nên chuyển sang chế phẩm có tỷ lệ amoxicillin/clavulanic khác.

Thời gian điều trị sẽ tùy thuộc vào đáp ứng với thuốc Fugentin của bệnh nhân. Với một số bệnh nhiễm khuẩn có thể cần thời gian điều trị dài hơn (ví dụ viêm tủy xương). Thông thường, không dùng thuốc Fugentin quá 14 ngày mà không xem xét lại cách điều trị.

Liều dùng cho các nhóm đối tượng như sau:

• Người trên 40kg: Liều chuẩn cho tất cả chỉ định là 1 gói/lần x 2 lần/ngày. Liều cao hơn (chỉ định cho bệnh viêm xoang, viêm tai giữa, nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới, nhiễm khuẩn đường tiết niệu) thì dùng liều 1 gói/lần 3 lần/ngày;
• Trẻ em dưới 40kg: Dùng liều khuyến cáo là 25mg/3,6mg/kg/ngày – 45mg/6,4mg/kg/ngày, chia làm 2 lần/ngày. Có thể dùng liều tới 70mg/10mg/kg/ngày, chia làm 2 lần/ngày khi điều trị một số bệnh như viêm tai giữa, viêm xoang hoặc nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới;
• Người lớn tuổi: Không cần điều chỉnh liều dùng thuốc Fugentin 1000mg;
• Bệnh nhân suy thận: Nếu có độ thanh thải creatinin trên 30ml/phút thì không cần điều chỉnh liều. Không sử dụng thuốc amoxicillin/acid clavulanic 7:1 ở bệnh nhân có độ thanh thải creatinin dưới 30ml/phút;
• Bệnh nhân suy gan: Thận trọng khi sử dụng thuốc Fugentin, nên theo dõi chức năng gan định kỳ.

Quá liều: Khi dùng thuốc Fugentin quá liều, người bệnh có biểu hiện đau bụng, nôn ói và tiêu chảy, phát ban, tăng kích động, ngủ lơ mơ,… Cách xử trí là nên ngưng thuốc ngay, điều trị triệu chứng và điều trị hỗ trợ nếu cần thiết. Nếu quá liều xảy ra sớm, không có chống chỉ định thì có thể gây nôn hoặc rửa dạ dày. Nếu quá liều dưới 250mg/kg không gây triệu chứng đặc biệt, không cần làm sạch dạ dày. Viêm thận kẽ dẫn tới suy thận, thiểu niệu xảy ra ở một số bệnh nhân dùng quá liều amoxicillin. Một số người bị đi tiểu ra tinh thể, dẫn tới suy thận. Cần cung cấp đủ nước và điện giải cho cơ thể để duy trì bài niệu, giảm nguy cơ tiểu ra tinh thể. Sau khi ngừng thuốc, tổn thương thận thường phục hồi. Tăng huyết áp có thể gặp ở bệnh nhân bị tổn thương chức năng thận do giảm đào thải amoxicillin và acid clavulanic nên có thể dùng thẩm phân máu để loại bỏ thành phần thuốc ra khỏi hệ tuần hoàn.

Quên liều: Nếu quên 1 liều thuốc Fugentin, người bệnh nên dùng càng sớm càng tốt. Nếu gần với liều kế tiếp thì bệnh nhân có thể bỏ qua liều Fugentin đã quên, dùng liều tiếp theo vào đúng thời điểm đã được lên kế hoạch.

Khi sử dụng thuốc Fugentin, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ như:

• Thường gặp: Nhiễm nấm Candida trên da và niêm mạc, buồn nôn, ói mửa, tiêu chảy;
• Ít gặp: Chóng mặt, đau đầu, khó tiêu, tăng AST và ALT, ban da, ngứa, mày đay trên da;
• Hiếm gặp: Giảm tiểu cầu, giảm bạch cầu có hồi phục, ban đỏ đa hình;
• Không rõ tần suất: Phát triển quá mức các loại vi khuẩn không nhạy cảm với thuốc, thiếu máu tan máu, mất bạch cầu hạt có hồi phục, kéo dài thời gian chảy máu và thời gian prothrombin, phù mạch thần kinh, phản vệ, viêm mạch quá mẫn, hội chứng giống bệnh huyết thanh, chứng tăng động có hồi phục, viêm màng não vô khuẩn, co giật, viêm gan, vàng da ứ mật, lưỡi lông đen, thay đổi màu răng, viêm đại tràng do kháng sinh, hoại tử thượng bì nhiễm độc, hội chứng Stevens-Johnson, viêm da bóng nước bong vảy, ngoại ban mụn mủ toàn thân cấp tính, tinh thể niệu, viêm thận kẽ.

Khi gặp các tác dụng phụ của thuốc Fugentin, người bệnh nên ngưng dùng thuốc và báo ngay cho bác sĩ hoặc đến bệnh viện gần nhất để được kiểm tra, xử trí kịp thời.

Trước và trong khi sử dụng thuốc Fugentin 1000mg, người bệnh nên lưu ý:

• Báo cho bác sĩ nếu có tiền sử quá mẫn với penicillin, cephalosporin hoặc các kháng sinh nhóm beta-lactam;
• Đã có trường hợp bệnh nhân gặp phản ứng quá mẫn nặng, đôi khi tử vong (dạng phản vệ) khi điều trị bằng penicillin. Các phản ứng này thường xảy ra ở người có tiền sử quá mẫn với penicillin và tiền sử dị ứng. Nếu xảy ra phản ứng này, người bệnh nên ngừng điều trị với Fugentin, chuyển sang liệu pháp thay thế thích hợp khác;
• Trường hợp nhiễm khuẩn được chứng minh là do các vi khuẩn nhạy cảm với amoxicillin thì có thể xem xét chuyển điều trị bằng thuốc Fugentin sang dùng amoxicillin đơn độc;
• Thuốc Fugentin không phù hợp nếu nghi ngờ có nguy cơ cao bị nhiễm các chủng vi khuẩn giảm nhạy cảm hoặc đề kháng với kháng sinh thuộc nhóm beta-lactam, dẫn tới tác dụng ức chế của thành phần acid clavulanic. Không dùng thuốc Fugentin để điều trị bệnh gây ra bởi phế cầu đã kháng với penicillin;
• Người bệnh suy thận hoặc dùng thuốc Fugentin ở liều cao có thể bị co giật;
• Tránh điều trị với thuốc Fugentin trong trường hợp nghi ngờ tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn do sự xuất hiện của ban dạng sởi sau khi sử dụng amoxicillin;
• Sử dụng đồng thời allopurinol khi điều trị với amoxicillin có thể làm tăng nguy cơ dị ứng da;
• Kéo dài thời gian dùng thuốc Fugentin 1000mg có thể dẫn tới sự phát triển quá mức của các loại vi khuẩn không nhạy cảm với thuốc;
• Nếu bệnh nhân dùng thuốc Fugentin xuất hiện ban đỏ toàn thân và sốt kèm theo mụn mủ thì có thể là triệu chứng của hội chứng ngoại ban mụn mủ toàn thân cấp tính. Người bệnh nên ngừng điều trị, chống chỉ định với amoxicillin sau này;
• Thận trọng khi dùng thuốc Fugentin ở người bệnh suy gan, nên điều chỉnh liều thích hợp. Các biến cố ở gan thường gặp có thể liên quan tới việc kéo dài thời gian dùng thuốc;
• Viêm đại tràng liên quan tới kháng sinh đã được báo cáo khi sử dụng các loại kháng sinh, bao gồm cả amoxicillin. Do đó, cân nhắc về tình trạng này khi sử dụng thuốc Fugentin nếu người bệnh bị tiêu chảy khi dùng bất kỳ kháng sinh nào. Nếu xuất hiện viêm đại tràng liên quan tới kháng sinh, nên ngừng điều trị với thuốc Fugentin và báo cho bác sĩ để chuyển sang liệu pháp khác phù hợp hơn. Chống chỉ định dùng các thuốc làm giảm nhu động ruột trong trường hợp này;
• Nên kiểm tra chức năng gan, thận và chức năng tạo máu định kỳ khi dùng thuốc Fugentin trong thời gian dài;
• Đã có trường hợp bệnh nhân bị kéo dài thời gian prothrombin khi điều trị với thuốc Fugentin. Nên theo dõi thích hợp nếu bệnh nhân được kê đơn thuốc Fugentin đồng thời với các thuốc chống đông máu. Có thể điều chỉnh liều dùng các thuốc chống đông máu đường uống nếu cần để duy trì nồng độ thuốc mong muốn;
• Đã có trường hợp xuất hiện tinh thể niệu ở bệnh nhân bị thiểu niệu (chủ yếu dùng thuốc đường tiêm). Khi dùng liều cao thuốc amoxicillin, người bệnh nên uống đủ nước, duy trì lượng nước tiểu đào thải nhằm làm giảm nguy cơ xuất hiện các tinh thể niệu. Ở bệnh nhân dùng ống thông tiểu, cần thường xuyên kiểm tra, đảm bảo ống thông tiểu không bị tắc nghẽn;
• Trong quá trình điều trị với amoxicillin, nên sử dụng phương pháp enzyme glucose oxidase nếu muốn thực hiện xét nghiệm tìm glucose trong nước tiểu vi các phương pháp không dùng enzyme có thể cho kết quả dương tính sai;
• Trong thuốc Fugentin 1000mg có thành phần acid clavulanic có thể làm IgG và albumin gắn không đặc hiệu vào màng tế bào hồng cầu, gây kết quả dương tính sai ở xét nghiệm Coombs;
• Bột pha hỗn dịch uống Fugentin chứa 12,5mg aspartam (là 1 nguồn phenylalanin) nên cần thận trọng khi dùng thuốc ở bệnh nhân bị phenylceton niệu;
• Không sử dụng thuốc Fugentin ở bệnh nhi dưới 2 tháng tuổi;
• Thuốc Fugentin có thể gây chóng mặt, đau đầu nên cần thận trọng khi ở dụng ở người lái xe, vận hành máy móc;
• Tránh sử dụng thuốc Fugentin ở phụ nữ mang thai và cho con bú, nếu có phải có chỉ định của bác sĩ.

Một số tương tác thuốc Fugentin mà người bệnh cần chú ý gồm:

• Các thuốc chống đông máu đường uống: Đã có trường hợp tăng tỷ lệ INR ở bệnh nhân sử dụng acenocoumarol hoặc warfarin, đồng thời với amoxicillin. Nếu cần thiết phải phối hợp thuốc, nên theo dõi chặt chẽ thời gian prothrombin hoặc tỷ lệ INR khi tăng liều hoặc ngưng dùng thuốc amoxicillin. Tuy nhiên, có thể cần điều chỉnh liều của các thuốc chống đông máu đường uống;
• Methotrexat: Các penicillin làm giảm thải trừ methotrexat, tăng nguy cơ gây độc;
• Probenecid: Không khuyến cáo sử dụng đồng thời probenecid với thuốc Fugentin vì probenecid làm giảm sự thải trừ ở ống thận của amoxicillin. Sử dụng đồng thời 2 thuốc làm tăng, kéo dài nồng độ amoxicillin trong máu;
• Mycophenolate Mofetil: Ở các bệnh nhân đang điều trị với mycophenolate mofetil, có tình trạng giảm nồng độ trước liều của chất chuyển hóa có hoạt tính acid mycophenolic khoảng 50% sau khi sử dụng amoxicillin đường uống kết hợp với acid clavulanic. Cần theo dõi chặt chẽ sức khỏe bệnh nhân khi kết hợp thuốc.

Khi sử dụng thuốc Fugentin, người bệnh nên báo cho bác sĩ về tiền sử bệnh lý và các loại thuốc mình đang dùng để được tư vấn, tránh tình trạng tương tác thuốc hoặc xảy ra các biến cố nguy hiểm tới sức khỏe, tính mạng. Đồng thời, nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, bệnh nhân cũng nên sớm báo cho bác sĩ để được xử trí thích hợp, kịp thời.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.